Zimne czy ciepłe? Punktowe czy na listwie? Dobrze dobrane oświetlenie na elewacji może całkowicie odmienić otoczenie domu. Warto przy okazji rozprawić się z mitem, jakoby oświetlenie wokół domu należało do luksusów. Przy obecnej technologii LED i solarnej da się skutecznie oświetlić otoczenie domu i praktycznie nie odczuć tego, płacąc rachunki za prąd.
Poniższy przewodnik dostarcza odpowiedzi m.in. na te pytania:
- Kto i na jakim etapie projektuje oświetlenie domu i ogrodu?
- Dlaczego i gdzie warto je montować?
- Jakie są technologie montażu i rodzaje lamp?
- Jaka barwa światła będzie odpowiednia?
- Jak zapobiec nieszczelności i awarii lamp?
- Czy oświetlenie elewacji może być energooszczędne?
Po co światło na elewacji?
Wbrew pozorom nie chodzi o samo podświetlenie schodów czy ścieżki prowadzącej do bramy, choć to oczywiście podstawa. Do etapu dobierania światła na elewację warto zaprosić architekta, a w przypadku świateł ogrodowych – architekta krajobrazu. To może sprawić, że dom i jego otoczenie po zmroku zyskają całkowicie nowy wyraz, a dzieci czy osoby starsze będą mogły swobodnie spędzać na zewnątrz długie wieczory. To ważne, bo w polskich warunkach zimą mrok w ogrodzie panuje tak naprawdę przez nawet 16 godzin na dobę. Oczywiście odpowiednie oświetlenie da się też dobrać i zamontować samemu.
Różne rodzaje lamp elewacyjnych
Podstawowe rodzaje oświetlenia, które sprawdzi się wokół domu, to:
- podświetlenie punktowe furtki i bramy,
- światło punktowe lub listwy wokół podjazdu i ścieżki,
- oświetlenie wokół drzwi wejściowych,
- oświetlenie schodów.
Dodatkowo można też zdecydować się na listwę świetlną wokół całego domu lub tarasu, kinkiety na tarasie czy balkonach, a także lampki czujnikowe uruchamiające się, gdy ktoś chodzi wokół domu. W ogrodzie warto zamontować dodatkowe oświetlenie. Słupki, kule i girlandy mogą stanowić ozdobę samą w sobie.
Montaż lamp elewacyjnych – bez niszczenia elewacji
Specjalista może podpowiedzieć też inne ciekawe rozwiązania, jak kinkiety podtynkowe, lampa w podbitce dachu czy listwy wpuszczone w drogę podjazdową. Montaż można wykonać samemu, choć warto najpierw zastanowić się nad pożądanym efektem i dobrać odpowiednie rozwiązania jeszcze przed zakupem lamp. Np. zamiast układać drogą cegłę klinkierową, a następnie wiercić w niej dziury pod oświetlenie elewacji, można wybrać system cegły elewacyjnej Master Brick MP MAJSTER-POL.
Jakie światło na elewację?
W domach najchętniej wybierane jest neutralne lub ciepłe światło. A na elewacjach? To zależy od jej rodzaju:
- minimalistyczne, białe bryły domów dobrze oświetli zimne światło. Gdyby miało żółty odcień, to popsułoby efekt zamierzony przez architekta. Do nowoczesnych obiektów dobrze sprawdzają się też świetlne „słupy”, czyli proste, pionowe promienie świetlne wokół domu.
- domy rustykalne czy chaty z bala dobrze uzupełni ciepłe światło. Zimne sprawiłoby, że dom wyglądałby nienaturalnie.
- do pozostałych obiektów można wybrać neutralne światło.
Istnieją też listwy LED na pilota, w których barwę światła można zmieniać. Na co dzień prawdopodobnie wygrają neutralne kolory, ale podczas świąt można zdecydować się na pulsujące, kolorowe oświetlenie i zaoszczędzić sobie tym samym zachodu związanego z montowaniem co roku lampek ozdobnych na elewacji.
Szczelność lamp na elewacje
Najczęstszym powodem awarii świateł na elewacjach jest nieszczelność lamp. Deszcz, śnieg, wichura czy przypadkowe zalanie ścian – to wtedy oprawa lampy może się rozszczelnić, a mechanizm ulega zniszczeniu. Dlatego warto uważnie dobierać takie świetlówki, a listwy – montować starannie.
Lampy powinny być przystosowane do wykorzystywania na zewnątrz budynków. Oczywiście również wykorzystane do tego materiały muszą spełniać normy wodoszczelności. Dotyczy to m.in. taśm, kleju do płytek, jak i samych płytek. W przypadku głębiej umieszczonych listew i kinkietów hydroizolacja całej ściany oraz podłoża wokół domu będzie miała znaczenie. Warto zachować szczególną ostrożność, montując lampy wpuszczone w grunt, bo to one najczęściej są nieszczelne, parują, a w efekcie tracą wygląd.
Energooszczędność oświetlenia elewacji
Obecnie nawet instytucje rządowe czy banki rezygnują z oświetlenia elewacji. Trudno byłoby pozostawić otoczenie domu w całkowitej ciemności, dlatego osoby indywidualne muszą zrównoważyć troskę o środowisko z aspektami praktycznymi. Na szczęście większość lamp elewacyjnych opiera się na energooszczędnej technologii LED.
Ciekawostką mogą być lampki oparte na technologii solarnej, których wcale nie trzeba zasilać prądem. Stają się coraz bardziej niezawodne i mogą stanowić świetne uzupełnienie podstawowego oświetlenia elewacji.
- Dobrej jakości lampy solarne w klimacie typowym dla Polski świecą średnio przez ok. 6 godzin dziennie.
- Sama bateria solarna powinna działać przez kilka lat, ale po tym czasie nadaje się już do wymiany.
- Jeśli wybrane lampy dodatkowo będą wyłączać się po kilku minutach lub zostaną wyposażone w czujnik ruchu, to pojedyncza świetlówka przed domem może starczyć na naprawdę długie lata.
Jednocześnie rachunki za oświetlenie elewacji pozostaną na symbolicznym poziomie. Jak widać, da się mieć praktycznie oświetlony dom bez ponoszenia niepotrzebnych wydatków.
